آبنما در طراحی پارك و باغهای ایرانی
آب نما و استخر در باغهای ایران یكی از ضروریترین عناصر ایجاد باغ بوده است. استخر باغهای قدیمی دارای عمق زیاد و چندین فواره بودهاند از جمله استخر باغ بزرگ هزار جریب كه در دوره صفویه در اصفهان احداث شد و پانصد فواره داشت .
انسان ابتدائی،به دلیل زندگی ساده و عدم «یکجانشینی» روزگارش بیشتر به شیوه«خوش نشینی» و کوچ و مهاجرت دائمی برای محیط زیست مناسب و انطباق با محیط خاص ، سپری می شد ، سرپناه دائمی برای خود و قبیله خود به وجود نیاورد.
شکاف کوه ها و مغاره ها ، نخستین جان پناه طبیعی او قرار گرفت. غارهایی که پنجه ی انسان در ساختن دخیل نبود و در سینه کوه ها و در دامنه های آن ، همین مغاره ها می توانست نخستین مکان امنی برای محافظت از باد و باران و آفتاب و سایر عوامل طبیعی جهت این کوچندگان همیشه در راه محسوب شود.
سپس، سرپناه های موقتی که از استخوان «ماموت» با پوست حیوانات دیگر تهیه می شد، نخستین شکل از خانه های موقت انسان گردید. هرچند مشکل بتوان چنین سرپناه هایی را جزو خانه های برخورد دار از شیوه های معماری سنجیده در نظر آورد. به هر حال اقدام به ساخت این چنین سر پناه های ساده - هرچند بسیار ابتدایی و ناپایدار- به عنوان گام های اولیه در آغاز فعالیت های مربوط به معماری قلمداد شده است.
مسجد امیرالمومنین / آتلیه معماری CAAT
اختصاصی معماری نیوز: با تمرکز بر معماری محلی، طرح پیشنهادی برای مسجد امیرالمونین توسط آتلیه معماری CAATاز زندگی روزمره فاصله می گیرد تا به فضای عبادت در ورودی بنا نزدیک شود.
یکپارچگی طرح پیشنهادی نقش خود را به عنوان یک مرکز فرهنگی و مذهبی در مقیاس منطقه ایفا می کند و در عین حال با بستر خود نیز در تعامل است.
در جستجوی مفهوم پروژه در تهران، این طرح یکی از اصول معماری ایرانی یعنی (سلسله مراتب) در کیفیت سازماندهی فضایی را آشکار نموده است.
با این روش لایه بندی فضاها، می توان رد پای سکانس های فضایی را در بناهای تاریخی خصوصا از نوع مذهبی آن دنبال کرد.
هتل تاریخی ملک التجار به عنوان اولین هتل خشت خام در جهان شناخته شده است این خانه خشتی در حدود 300سال قبل در یکی از بازارهای مهم در بافت تاریخی شهر یزد ساخته شده است و متعلق به خاندان ملک التجار است.مدخل خانه به اسلوب روزگار خود دارای کوچه ای دراز و باریک با دیوارهای بسیار بلند میباشد وچهار نسل از این خاندان در آن زندگی کرده اند.خانه ملک التجار در دو طبقه وپبرامون حیاط مستطیل شکلی بنا شده است. از نظر تاریخ نگاری بنا تا پیش از این از گونه خانه¬های قاجاری در یزد شناخته میشد، ولی بر اساس کشفیات جدیدی که اخیرا در پی لایه برداری در حین مرمت از روی اندودهای حیاط بدست آمد تاریخ ساخت آن بر اساس کتیبه کشف شده تا عصر صفوی و به تاریخ 1106 ه.ق به عقب برگشته است و از این جهت از اهمیت بسیار زیادی در تاریخ نگاری بناها در شهر یزد و کلا در تاریخ معماری ایران برخوردار شده است.
در نمونههایی از خانههای ایرانی، دستگاه سرپوشیده گاه از طریق استقرار یک حوض در زیر گنبدخانه، ویژگیهایی را چون خنکی، رطوبت و انعکاس تصاویری متنوع ایجاد میکند. در این حالت، مجموعه این فضاها را حوضخانه مینامند. در اینجا، حوض در معماری ایران، شیوهای انعطافپذیر جهت استقرار آب در درون فضاهای مختلف است. پژوهشها سه نمونه حضور آب در بالاخانه، در سطح حیاط و زیرزمین را نشان میدهد.
حوضخانه ـ خانه حیدرزاده تبریز
Read Together
Iranian Architecture Patterns
نوع دیگر فضاهای سرپوشیده، پیشخوان و پیشورودی اتاقها و تالارهاست. نام این فضا در مناطق مرکزی و جنوبی ایران با تلفظهای مختلف "کلیاس" و "کریاس" است. کریاس فضایی است سرپوشیده که به حیاط و فضای باز بیرون اشراف دارد. مکان استقرار این فضا نیز، در مناطق مختلف کشور، گاه در پایینخانه و گاه در بالاخانه میباشد.
Contemporary Architecture of Iran – 5
Ministry of Interior - Tehran
مشاور طراحی بنا: رضا نیک خصال ـ ایرج پروین
بهره بردار: وزارت کشور
زمان احداث: 1350 هجری شمسی
کاربری بنا: اداری
مساحت زمین طرح: 19500 متر مربع
زیربنای مجموعه: 33000 متر مربع
تعداد بلوک: 4 بلوک (2 بلوک اصلی و 2 بلوک فرعی)
تعداد طبقات: متغیر 21 و 11 طبقه
سطح اشغال: 50 درصد
سیستم سازه بنا: اسکلت بتنی
برای انتخاب یکی از دو سبک (قدیم ـ جدید) در معماری نوین و معاصر ایران، تذکر چند نکته را لازم میدانم:
1- تحولات اساسی و دگرگونیهای عمیق و ریشهداری که در سالهای اخیر در تمام شئون مملکت از جمله در زمینه شهرسازی و معماری و بطور کلی عمران و آبادانی به وجود آمد، جامعه معماران و شهرسازان را در وضع خاصی قرار داده است و میتوان گفت نسبت به مسائل معماری در یک لحظه بحرانی به سر میبریم و میدانیم که نتیجه حالتهای بحرانی، تغییر حالت و یا طبیعت و به اصطلاح جهش میباشد و بعبارت دیگر، طبق اصول علمی، ما محکوم به تغییر حالت و مسیر و راه و روش هستیم.
عکس از طرح های داخلی حسین امانت معمار ایرانی
آجر تراش داده شده ای که با آجر دیگر در آب ساییده شده باشد |
آبساب |
آجری که قبل از پخت به صورت دلخواه شکل داده اند |
آجر پیش بر |
ملات |
آژند |
بخش رو به غرب |
آفتاب کور |
تزوینات الحاقی – نماسازی سنگی-آجری کاشیکاری و گچکاری |
آمود |
انتهای پای گنبد |
آوگون |
در گنبدهای دو پوسته پوشش زیرین را گویند |
آهیانه |
سقف |
آسمانه |
در معماری به اندازه شش گره -۴۰ سانی متر |
ارش |
بخشی از پائین دیوار است که معمولا برای استحکام بیشتر آمودی از سنگ و کاشی دارد |
ازاره |
در معماری پوشش منحنی را گویند ( سغ ) |
ازج ازغ |
پارسینه:کوروش به مدت سی سال، از سال ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر ایران سلطنت کرد.مرگ کورش در سال سی ام سلطنت او در حدود سال ۵۲۹ پیش از میلاد اتفاق افتاده است. روایات مختلفی دربارهٔ مرگ کوروش وجود دارد.
اگر این شانس را داشته باشید که وارد آرامگاه کورش شده باشید، به احتمال زیاد اولین چیزی که باعث تعجبتان میشد سقف بسیار کوتاه محفظه داخلی آرامگاه نسبت به ارتفاع بلند بیرونی آن است.
پيشينهء تاريخي
روياي شاه، كه به گمان خود ميتوانست آن را عملي كند، بناي دوبارهء ايران در قالب تمدن بزرگ بود. اما اين رويا تا حدودي مبهم و ضد و نقيض مينمود: او از يك سو ميخواست از نيروهاي ايران باستان كمك بگيرد، چون ادعاي جانشيني بلافصل كوروش كبير را داشت، و از سوي ديگر براي تمدن بزرگ به دنبال الگوهايي همچون فرانسه و انگلستان بود. مقايسهء ايران با كشورهاي اروپاي غربي در دههء 60 و 70 ميلادي، اشتباهي تاريخي و كاملاً غيرواقعبينانه بود. اما روياهاي سلطنتي بيشتر وقتها ماهيتاً دست نيافتنياند و براي عامهء مردم بيش از حد جاهطلبانه.
کاخ هشت بهشت اصفهان
این عمارت به روایتی در سال 1080 قمری( 1669 )میلادی، مقارن با سومین سالگرد سلطنت شاه سلیمان صفوی به پایان رسید .در مورد وجه تسمیه باغ بلبل و عمارت هشت بهشت روایتهای متعددی وجود دارد.